بررسی تطبیقی و بینامتنی «اشتباهِ درست» داستان پیل در تاریکی بر اساس نظریۀ یاکوبسن
author
Abstract:
عارفان آثار پیشینیان و بخصوص سنایی و غزالی را چون سنتی ادبی، گرامی داشته و بدانها توجه کردهاند. مولوی نیز در سرودن مثنوی معنوی به آثار سنایی، عطار و غزالی نظر داشته و برخی از حکایت تمثیلی آنان را با تغیییراتی در شکل و محتوا، بازگویی کرده است. حکایت «اشتباه درست» (پیل در تاریکی) را که بیانگر نقصان و ناتوانی انسانها در شناخت خود، از خداوند سبحان است، نخست غزالی به عربی، در احیاالعلوم و سپس به فارسی در کیمیای سعادت آورده، و سپس سنایی از او و مولوی هم از آنان نقل کرده است. این پژوهش توصیفی-تحلیلی با تکیه بر نظریۀ ارتباطی رومن یاکوبسن(1896-1982)، حکایت و کارکردهای حکایت «اشتباه درست» را در آثار مذکور، بر اساس دیدگاه فرانسوی ادبیات تطبیقی، بررسی، و تاثیر و تاثر و تفاوت و شباهتهای آنها را نشان میدهد. پرسش این است که از شش عنصرِ فرستنده، گیرنده، پیام، زمینه، رمز و تماس در فرآیند ارتباطی داستان «اشتباه درست»، جهتگیری هر یک از این متون، برجستهکنندۀ کدامیک از کارکردهای عاطفی، انگیزشی، ادبی، ارجاعی، فرازبانی و کلامی زبان بوده است؟ آیا شباهت و اختلافی دیده میشود؟ یافتهها نشان میدهد که در آثار غزالی و سنایی جهتگیری پیام، به سمت موضوع مطرح شده و متن است و حکایت، کارکرد ارجاعی دارد اما مولوی، در جهتگیری پیام به سمت مخاطب برمیگردد و حکایتش کارکرد کنشی پیدا میکند. اینهمه، با تغییر گیرنده، پیام و زمینه (بافت) نیز ارتباط دارند.
similar resources
بررسی تطبیقی داستان «جاناتان مرغ دریایی» و داستان مرغان در منطقالطیر بر مبنای نظریۀ انتخاب گلسر
تئوری انتخاب به تبیین رفتارهای انسان با تأکید بر مسئولیتپذیری در برآوردن نیازهای اساسی میپردازد. هدف مقالۀ حاضر، کاربست این رویکرد روانشناسی، در بررسی تطبیقی داستانهای رمزی است. جاناتان، مرغ دریایی، نوشتۀ ریچارد باخ (1936) و نیز منطقالطیر عطّار، بازگوکنندۀ یکی از والاترین دغدغههای بشری، یعنی «حقیقت جویی» است. مقالۀ حاضر، به شیوۀ توصیفی- تحلیلی نشان میدهد که این آثار از نظر کاربرد مفاهیم نم...
full textبررسی ریختشناسانۀ «داستان ضحّاک» بر اساس نظریۀ ولادیمیر پراپ
تحلیل داستان از منظر تجزیۀ عناصر آن، امروزه یکی از نوینترین شیوههای تحقیقات ادبی است که کانون توجّه بسیاری از دانشپژوهان قرارگرفته است. روش فرمالیستهای روسی که منجر به مکتب ساختارگرایی شد، بر روش تحقیقات پژوهشگران مؤثر واقع شد. ساختارگرایان معتقدند که هر داستان را میتوان به ساختارهای روایی تجزیه کرد. مهمترین چهرۀ برجسته و تأثیرپذیر از روش فرمالیستها ، ولادیمیر پراپ است. پراپ با بررسی یک...
full textتحلیل نقش های زبانی در اسطورۀ زال بر اساس نظریۀ ارتباطی یاکوبسن
فردوسی در بهیننامۀ باستان، در پیکرۀ داستانهای مدون از اسطورهها سخن رانده است. در بسیاری موارد، رمز و تمثیل نیز چشمنوازانه در مفهوم اساطیری گنجانده شده است. داستان زال از پررمز و رازترین آنهاست که بیانی متفاوت برای ابلاغ پند و پیامهای فرهنگی دارد. این پژوهش، ضمن تحلیل نقشهای زبانی و عناصر ارتباطی، یعنی زبان، پیام، مخاطب و فرستنده، بر اساس الگوی ارتباط کلامی یاکوبسن، به بازکاوی رمزها و نما...
full textبررسی ریخت شناسانۀ «داستان ضحّاک» بر اساس نظریۀ ولادیمیر پراپ
تحلیل داستان از منظر تجزیۀ عناصر آن، امروزه یکی از نوین ترین شیوه های تحقیقات ادبی است که کانون توجّه بسیاری از دانش پژوهان قرارگرفته است. روش فرمالیست های روسی که منجر به مکتب ساختارگرایی شد، بر روش تحقیقات پژوهشگران مؤثر واقع شد. ساختارگرایان معتقدند که هر داستان را می توان به ساختار های روایی تجزیه کرد. مهم ترین چهرۀ برجسته و تأثیرپذیر از روش فرمالیست ها ، ولادیمیر پراپ است. پراپ با بررسی یک...
full textنقدی بر نظریۀ «کارکرد درست» پلنتینگا از منظر زاگزبسکی
مقال? حاضر نقد یکی از قرائتهای معرفتشناسی فضیلت است از منظر قرائت دیگر: نقد قرائت پلنتینگا از منظر قرائت زاگزبسکی. زاگزبسکی بر اساس تعریفی که از معرفت ارائه میدهد و نقشی که برای اراده و آگاهی در عمل فضیلتمندانه قائل است و با توجه به یکسان دانستن فضیلت اخلاقی و فضیلت معرفتی، نظری? معرفت پلنتینگا را به چالش میکشد. به اعتقاد زاگزبسکی، نظری? «کارکرد درست» پلنتینگا از وثاقتگروی صریح بهتر است و...
full textMy Resources
Journal title
volume 10 issue 17
pages -
publication date 2020-08-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023